Pandeminin Toplumsal, Siyasi, Ekonomik ve Psikolojik Sonuçları

Russell Sage Vakfı

COVID-19 pandemisi, ekonomik krizle sonuçlanan bir kamu sağlığı krizidir ve birkaç ay içinde önceki on yılın iş kazanımlarını aşan iş kayıplarına ve hayatın tüm yönleri üzerinde olumsuz etkilere neden olmuştur. Hükümetler, eğitim kurumları ve işletmelerin pandemiye verdiği değişen yanıtlar, virüsün farklı şekillerde yayılmasına ve etkilerinin coğrafya, ırk, etnik köken, cinsiyet ve toplumsal sınıfa göre hissedilmesine katkıda bulunmuştur.  

Buna karşılık Russell Sage Vakfı, önümüzdeki birkaç yıl boyunca, COVID-19 pandemisinin kısa ve uzun vadeli toplumsal, siyasi, ekonomik, ve psikolojik sonuçlarını inceleyen titiz bir sosyal bilimler araştırması yürütmeye büyük bir öncelik verecektir. Özellikle krizin savunmasız kitleler üzerindeki etkilerini ve bu kitlelerin, hem son yıllarda artan eşitsizlikler hem de pandemiye yanıt olarak uygulamaya konan federal, eyalete özel ve yerel politikaların farklı etkileri sonucu nasıl bir değişime uğradıklarını araştırmakla ilgileniyoruz. Ayrıca, netice itibarıyla oluşan koşulların ve sonuçların, hükümetleri gelecek krizleri daha iyi öngörmek ve bunlara daha iyi yanıt vermek açısından nasıl etkileyebileceği konusuyla da ilgiliyiz.

Önceliklerimiz; araştırmanın, bağımsız değişkenler olarak sağlık sonuçları veya sağlık davranışlarında pandemiden kaynaklanan değişimlerin toplumsal, siyasi, ekonomik ve psikolojik sonuçlar üzerinde oluşturduğu farklı etkilere odaklandığı noktalar dışında, bağımlı değişken olarak sağlık sonuçlarına veya sağlık davranışlarına ilişkin analizleri içermemektedir. RSF, eğitim süreçleri veya müfredatla ilgili sorunlar gibi sonuçlara odaklanan çalışmaları nadiren desteklemektedir; ancak eğitim durumu veya öğrenci performansındaki eşitsizliklere ilişkin analizlere öncelik vermektedir.

RSF, şu alanlardaki tüm programlar ve özel girişimlerde pandemiye dair çabalara ilişkin araştırma önerilerini kabul edecektir: Davranış Ekonomisi; Bağlamda Karar Verme ve İnsan Davranışı; Çalışmanın Geleceği; Irk, Etnik Köken ve Göç; Toplumsal, Siyasi ve Ekonomik Eşitsizlik. Aşağıdaki konular, temel programlarımız ile ilgili araştırma konularını içermekle birlikte kapsamlı bir listeden ibaret değildir.

Ekonomi, Çalışanlar ve Eşitsizlikler Üzerindeki Etkiler
İş kayıpları, oldukça hızlı bir şekilde Büyük Buhrandan beri görülen en yüksek seviyelere ulaşmış olup ekonomik çıktının, 2020’nin ilk iki çeyreğinde 2008-2009 Büyük Durgunluk döneminde olduğundan daha fazla düşmesi beklenmektedir. Kongre, büyük teşvik paketi tasarıları kabul etmesine rağmen bunlar yetersiz kalmıştır ve yıpranmış sosyal güvenlik ağımız milyonlarca aileyi, ücretli hastalık/ailevi durum izni veya sağlık sigortası imkanı olmadan, geçim sıkıntısı ile baş başa bırakmıştır. “Sosyal mesafe”, uzaktan çalışma ve “gerekli” ve “gerekli olmayan” çalışanlar arasındaki ayrım; cinsiyet, ırk/etnik köken, eğitim ve mesleğe bağlı olarak farklı etkiler doğurmuştur. Düşük ücretli çalışanlar, yaşlılar, kronik sağlık sorunları olanlar ve hapishaneler, cezaevleri veya göçmen gözaltı merkezleri gibi yerlerde yakın mesafeli yaşayan kişiler de dahil en savunmasız topluluklar büyük riskler ile karşı karşıya kalmıştır. Aynı zamanda, hizmet sektörlerinde çalışan birçok düşük ücretli çalışanın kalıcı olarak işlerini kaybetme veya diğer sektörlerdeki yüksek ücretli çalışanlara göre işlerine daha uzun sürede geri dönme ihtimalleri yüksektir. 

İstihdam, ücretler ve bazı kişilerin uzaktan çalışmasına imkan tanıyan diğer işgücü piyasası çıktıları açısından sonuçlar nelerdir ve bunlar ırk, etnik köken, cinsiyet, coğrafya ve toplumsal sınıfa göre nasıl değişkenlik göstermektedir? Pandemi, ücretli ve ücretsiz çalışmaya yönelik cinsiyet farklılıklarını ne ölçüde değiştirmiştir? Pandemi ve durgunluk döneminin etkileri gelecekte iş yeri veya işveren uygulamalarındaki değişikliklere ne kadar katkıda bulunacaktır? Büyük Durgunluk sonrası toparlanma her yerde aynı hızda gerçekleşmemiştir; bazı büyük yerleşim yerlerinde hızlı bir istihdam artışı olurken birçok kırsal bölgede bu bakımdan yavaş bir büyüme yaşanmıştır. Ekonomi, COVID-19 durgunluğunun ardından yeniden toparlandığında istihdam artışı coğrafyaya göre ne ölçüde değişecektir?

Ekonomik sonuçların, özellikle düşük ücretli işlerde çalışan, işgücüne yeni katılan ve emekliliğe yaklaşan kişiler için toparlanma sürecinde de devam etmesi muhtemeldir. Teşvik paketi tasarıları ve ilgili politikaların, ekonomik refahın ve tahliye, haciz ve iflas gibi maddi zorlukların dağılımı üzerindeki etkileri nelerdir? Devlet desteği almaya yönelik dilsel ve teknolojik gereklilikler, savunmasız çalışanların ve ailelerin hakkı olan faydaları edinebilmelerini nasıl etkilemektedir? Belgelenmemiş olanlar da dahil olmak üzere yardıma uygun olmayan kişilere yönelik sonuçlar nelerdir?

Siyaset ve Siyasi Davranış Üzerindeki Etkiler
Krizler sırasında vatandaşlar, hükümetlerin genelde özel sektörde alınan bazı önlemler de dahil olmak üzere cesur adımlar atmasını bekler. Hükümetlerin yerel, eyalete özel ve federal olarak pandemiye verdikleri yanıt; siyasete katılacak kişilerden, seçmen olacak ve oy kullanacak kişilere veya kişilerin oy kullanma şekline kadar birçok yönde seçimleri etkileyebilir. Bu etkiler ırk, etnik köken, cinsiyet, coğrafya ve toplumsal sınıfa göre ne ölçüde farklılık göstermektedir?

Kurumlara olan güven, hükümetlerin pandemi dönemindeki eylemlerinin ve performanslarının nasıl algılandığına bağlı olarak değişebilir. Geçtiğimiz onlarca yıl içinde eşitsizlik artarken kanun yapıcılar en çok ekonomi elitlerinin endişelerine kulak vermiştir. Bu durum pandemiden sonra değişebilir mi? Partizan siyaset, kamunun pandemiye verdiği farklı yanıtlara ne ölçüde katkı sağlamıştır? Kamu, “elitlere” (siyasetçiler, iş liderleri, bilim insanları, medya) ilişkin değerlendirmesini ne ölçüde değiştirecektir? Elit söylemleri veya elit karşıtı komplo teorileri kamunun görüşlerini ve pandemiye verilen yanıtları nasıl şekillendirebilir? Eyaletler genelinde sağlık ve ekonomiye dair farklı sonuçların olması; siyasete katılım, partizan kimliği, kutuplaşma, oy kullanma erişimi veya güvenlik ağı programları ve yeniden dağıtıma yönelik tutumlar ile ilgili değişimlere nasıl katkıda bulunacaktır?

Göçmenler ve Irksal ve Etnik Azınlıklar Üzerindeki Etkiler
Başta siyahiler ve vatandaşlık hakkı tanınmayan kişiler olmak üzere en savunmasız ve haklarından mahrum edilmiş kişiler, COVID-19’dan en fazla etkilenen kişilerdir; bu kısmen, genellikle daha az kazanıp daha az tasarruf yapabildikleri ve yetersiz kaynaklara sahip yerlerde, değişken ve kalabalık koşullarda yaşamalarından kaynaklanmaktadır.  Evde sağlık personelleri, hasta bakıcılar, kargo çalışanları, çiftçiler, manav ve gıda işleme sektörü çalışanları gibi önemli addedilen işlerde çalışan kişilere düşük ücretler ve sınırlı hak sunulmaktadır.

Pandemi sonrasında kamunun düşük ücretli çalışanlara, siyahilere ve göçmenlere karşı tutumu ne ölçüde değişecektir? Pandemi, yabancı düşmanlığı ve ırkçılık artışına ne oranda katkı sağlamıştır? Siyasilerin ve medyanın bölücü söylemleri Asyalı Amerikanlar hakkındaki kalıplaşmış yargıları nasıl etkilemiştir? Pandemi, kamunun göçmenlik ve göçmenler ile ilgili görüşünü nasıl değiştirmiştir?

Okul kalitesindeki ırksal/etnik farklılıklar, eşitsizliklerin artmasına katkıda bulunmuştur. Okulların kapatılması ve uzaktan eğitime geçilmesi bu hususları ne kadar artırmıştır?

Toplumsal Doku ve Psikolojik Etkiler
Pandemi; toplumları, ekonomik ve sosyal faaliyetleri besleyen düzenli toplumsal etkileşim alışkanlıklarına hızla son vermeye mecbur bırakmıştır. Toplumların büyük bir kısmı, zorunlu kılınan sosyal mesafe kurallarından ötürü günlük hayatlarının normal akışında aksaklıklar yaşamıştır ve bu aksaklıkların iş, okul, toplum ve aile içerisindeki ilişkilerinde de devam etmesi olasıdır. Buna karşılık; eğitim, sağlık, sosyal hizmet kurumları ve inanç temelli kurumlar, hükümetler, ceza adaleti sistemi, kanun yapıcılar ve kişiler arası iletişime dayalı diğer birçok kurum ve kuruluş, uygulamalarını hızla dönüştürerek, bazılarını çevrimiçi ortamlara taşımak, diğerlerini ertelemek ve bazılarını ise tamamen durdurmak zorunda kalmıştır. Bu kararların sonuçları henüz anlaşılamamaktadır; ancak kısmen dijital teknolojiye erişim düzeylerinin farklı olmasından dolayı bu süreçlerin uzun bir süre devam etmesi muhtemeldir. Hangi toplumlar, bölgeler, kurumlar veya kuruluşlar daha dayanıklı olduğunu kanıtlamıştır veya kanıtlayabilir? Kurumsal ve toplumsal düzenlemeler kapsamında hangi kısa ve uzun vadeli sonuçları bekleyebiliriz?

Pandemi; fiziksel güvenlik, ekonomik güvenlik ve kurumlara duyulan güven anlamında ciddi tehditler teşkil etmektedir. Bu tehditler; finansal karar alma, siyasi davranış ve başkalarına gösterilen muamele ile ilgili bilişsel, duygusal ve davranışsal sonuçları etkileyebilmektedir. Sağlık/güvenlik, ekonomik refah/durum ve toplumsal grup üyelikleri (örneğin, “Amerikan” kimliği, ırksal/etnik gruplar gibi) ile ilgili algılanan tehditler; başkaları için duyulan endişenin azalması (benmerkezci, kendini koruyan düşünce ve davranışlarda artış) veya artması (diğerlerine odaklanan, bencillikten uzak (özgecil) ve toplum yanlısı düşünce ve davranışlarda artış) ile sonuçlanabilir. Aynı zamanda bu tehditler, kişinin ilgi alanı dışında olarak algıladığı kişilere karşı düşmanca duygular beslemesine neden olabilir.

Hangi kamu mesajları ve çağrıları, daha kendine odaklı, korumacı ve bazen de düşmanca davranışları teşvik edebilir ve hangileri daha bencillikten uzak, toplum yanlısı davranışlara katkıda bulunabilir? Pandemi “eğrisini düzleştirmek” için gerekli olan, sosyal mesafe gibi karar ve davranışların birçoğu bireylerin uyumuna bağlıdır. Hangi psikolojik çerçeve ve çağrılar virüsün yayılımı ile mücadele eden tutum ve davranışları en iyi şekilde teşvik edebilir?

Uygulama Kılavuzu
RSF, güçlü araştırma tasarılarına sahip üstün kaliteli araştırma projelerine öncelik vermektedir. Cep telefonu tabanlı zaman kullanımı günlükleri, gizli kimlikle cep telefonu GPS konum takibi veya sosyal medya verileri, idari veriler ya da diğer kaynakların kullanımı gibi yenilikçi veri toplama yöntemlerine açığız. Kolaylık örneklemleri olan kesitsel çalışmalar değerlendirilmeye alınmayacaktır. Ancak, koronavirüse özel, iyi tasarlanmış modülleri mevcut çalışmalara dahil etmeyi değerlendireceğiz.

Tüm talep yazıları, önerilen araştırma ile vakıf programının ilgi alanı arasındaki ilişkiyi açıklamalıdır. Tüm projeler; net tanımlamalar ve ölçümler, yeterli örnek boyutu ve gücü, hedef kitlenin temsil edilebilirliğine dair kanıt ve temel (veya pandemi öncesi) bilgiler içermeli ve çeşitli gruplar genelinde farklı etkiler analiz edilebilmelidir (örneğin, ırk/cinsiyet/etnik köken, toplumsal sınıf, konum, hane yapısı, meslek, istihdam durumu, ulusal köken, yasal durum ve benzeri unsurlara göre).

Russell Sage Vakfı